NOVI SAD - Naučnici su zabeležili zanimljivu pojavu - iako se šume svakodnevno seku, naša planeta je sve bogatija zelenim površinama.
Na hiljade kvadratnih kilometara prašume raskrči se iz Amazonije svake godine kako bi se obezbedilo zemljište za poljoprivredu - što je obrazac uništenja koji se dešava svuda po svetu. Međutim, uprkos tome, planeta je postala zelenija u poslednjoj deceniji, kada je ukupan broj biljaka koji je prekrivaju porastao. Povećanje je toliko primetno da svetsko drveće i biljke sada čuvaju skoro 4 milijardi tona ugljenika više nego što su čuvale 2003. godine. Za to najviše možemo zahvaliti sadnji drveća u Kini, povratku šuma u bivšim sovjetskim državama na napuštenim farmama i bujnijim savanama usled veće količine padavina. Naučnici su analizirali satelitske podatke prikupljane 20 godina i otkrili porast ugljenika, uprkos obimnom krčenju tropskih šuma koje se odvija u Brazilu i Indoneziji. Ugljenik teče između svetskih okeana, vazduha i zemlje. Prisutan je u atmosferi primarno u vidu ugljen-dioksida (CO2) - gas odgovoran za klimatske promene - i čuva se u vidu ugljenika u drveću. Putem fotosinteze, drveće pretvara ugljen-dioksid u hranu koja im je neophodna za rast, zatvarajući ugljenik u svojim stablima. Iako je povećanje od 4 milijardi tona od velike pomoći, još uvek je u pitanju mala količina kada se uporedi sa 60 milijardi tona ugljenika koji se ispuštaju u atmosferu nakon sagorevanja fosilnih goriva i prilikom proizvodnje cementa tokom istog perioda, navodi Ji Liu, vodeći autor istraživanja i naučnik Univerziteta u Novom Južnom Velsu. "Nakon ovog istraživanja, možemo da vidimo da biljke mogu da pomognu u apsorbovanju jednog dela ugljen-dioksida, ali da još uvek velika količina ovog gasa ostaje u atmosferi. Ukoliko želimo da stabilizujemo trenutni nivo ugljen-dioksida u atmosferi i izbegnemo posledične uticaje, moramo da smanjimo emisiju koja nastaje sagorevanjem fosilnih goriva", kaže dr Liu. Doktor Liu, koji se specijalizovao za posmatranje kruženja vode, uključujući padavine i vlažnost tla, koristio je novu tehniku prikupljanja satelitskih podataka putem radio-frekvencione radijacije koju prirodno emituje Zemlja kako bi izračunao količinu vegetacije u određenom području. Ranije, naučnici su izračunavali vegetaciju putem satelitskih snimaka i drugim tehnikama, gledajući u zelenilo krošnji i visinu biljaka. Očekivano je otkriće porasta šuma u Kini, koja sprovodi projekte sadnje već 20 do 30 godina, kao i na napuštenim farmama u bivšim sovjetskim državama. Međutim, iznenađujuće otkriće predstavlja veliki rast vegetacija usled obilnih padavina u tropskim savanama i stepama Australije, Afrike i Južne Amerike. Međutim, tako krhka vegetacija lako može biti izgubljena, pošto se obrasci vremena menjaju klimatskim promenama. "Savane i stepe su ranjive na padavine - jedne godine mogu biti veoma obilne i više ugljenika može biti sačuvano u biljkama, ali naredne mogu biti veoma siromašne i tada gubimo ugljenik koji je ranijih godina bio na neki način 'zaključan'", objašnjava Liu. Iako je ukupan biljni pokrivač Zemlje u porastu u proteklih 10 godina, on ima daleko manji kvalitet od onog koji se može naći u prašumama, a koji takođe održava mreže retkih međusobno zavisnih vrsta.
Pročitajte još:
Izvor: nationalgeographic.rs