U raspravi uoči usvajanja rezolucije, kojom se Srbija poziva da reši slučaj braće Bitići, američkih državljana koji su se 1999. godine priključili OVK, a zatim uhapšeni i pogubljeni na teritoriji Srbije, iznet je niz oštrih optužbi na račun Srbije.

Kako su naveli kongresmeni Eliot Ejndžel i Li Zeldin, zastupnici rezolucije, postupanje Srbije u ovom slučaju je za svaku osudu. Oni su rekli i da SAD već 19 godina nailaze na zid u Srbiji kada je reč o rešavanju ovog slučaja, a za braći Bitići izneli da su svoje živote "dali boreći se za pravdu".

U rezoluciji se jasno ističe da "svaki progres u rešavanju tog slučaja, ili nedostatak istog, mora da ostane odlučujući faktor u daljem razvoju odnosa između Amerike i Srbije".

To praktično znači da će, insistiranje na otkrivanju počinilaca ovog zločina, među kojima se, kao odgovori u lancu komande, u rezoluciji jasno pominju trojica visokih funkcionera Ministarstva unutrašnjih poslova tadašnje Jugoslavije, ostati, uz Kosovo i pronalaženje odgovornih za paljenje američke ambasade u Beogradu 2008. godine glavni pravci pritiska SAD na Srbiju i u narednom periodu.

Tekst rezolucije

Tekst rezolucije, koja je u četvrtak usvojena u Komitetu za spoljne poslove američkog Senata, prenosimo u celosti.

Povodom ubistva američkih građana, u stilu egzekucije, Ilija, Agrona i Mehmeta Bitićija u Republici Srbiji u julu 1999, Predstavnički dom američkog Kongresa je doneo sledeće zaključke:

- Da su braća Ilij, Agron i Mehmet Bitići bili državljani Sjedinjenih država rođeni u Čikagu u Ilinoisu od roditelja etničkih Albanaca poreklom iz onog što je danas Republika Kosovo i koji su zatim živeli u Hempton Bejsu u NJujorku;

- Da su trojica braće Bitići odgovorili na brutalnost konflikta povezanog sa kosovskim odvajanjem od Republike Srbije i Savezne Republike Jugoslavije čija je Srbija bila sastavna republika, priključivanjem takozvanoj "Atlantskoj brigadi" Oslobodilačke vojske Kosova u aprilu 1999. godine;

- Da je Vojno - tehnički sporazum između Vlade Jugoslavije i Severnoatlanstkog saveza stupio na snagu 10. juna 1999. godine što je dovelo do prestanka neprijateljstava;

- Da su braća Bitići uhapšena 23. juna 1999. godine od strane srpske vojske u okviru Savezne republike Jugoslavije kada su braća slučajno prešla ono što je tada bilo neobeležena administrativna granica dok su ispraćali etničku romsku porodicu sa kojom su bili susedi, na bezbedno, izvan Kosova;

- Da su braća Bitići bila u zatvoru 15 dana zbog nezakonitog ulaska u Saveznu republiku Jugoslaviju u Prokuplju, u Srbiji, dok sud nije naredio njihovo puštanje 8. jula 1999. godine;

- Da je, umesto da budu puštena, braću Bitići jedinica za specijalne operacije srpskog Ministarstva unutrašnjih poslova odvela u objekat za obuku u Petrovo Selo, u Srbiji gde su sva trojica ubijena;

- Da je predsednik Jugoslavije Slobodan Milošević uklonjen sa te pozicije 5. oktobra 2000. godine nakon masovnih demonstracija protiv njegovog odbijanja da prizna i prihvati rezultate izbora mesec dana ranije;

- Da je narednih godina političko vođstvo u Srbiji radilo na jačanju demokratskih institucija, na razvijanju jače privrženosti vladavini zakona i na obezbeđivanju poštovanja ljudskih prava i fundamentalnih sloboda, i u vreme kada je Savezna Republika Jugoslavija evoluirala u Državnu zajednicu Srbije i Crne Gore u februaru 2003. godine, koja se zatim raspala, kada su obe republike proglasile nezavisnost u junu 2006. godine;

- Da je ambasada Sjedinjenih Država u Beogradu, Srbija obaveštena 17. jula 2001. godine da su tela Ilije, Agrona i Mehmeta Bitićija pronađena sa vezanim rukama i ranama od metaka na potiljcima, sahranjena na vrhu ranije masovne grobnice u kojoj se nalazi oko 70 tela ubijenih civila sa Kosova;

- Da su srpske vlasti naknadno istraživale, ali da nikad nisu optužile individue iz Ministarstva unutrašnjih poslova koje su bile deo lanca komande u vezi sa ovim zločinom, uključujući bivšeg ministra unutrašnjih psolova Vlajka Stojiljkovića, asistenta ministra i načelnika Resora javne bezbednosti i komandanta kampa za obuku jedinica za specijalne operacije Gorana "Guri" Radosavljevića;

- Da je Vlajko Stojiljković umro od rane koju je sebi naneo pucnjem u aprilu 2002. godine pre nego što je premešten u pritvor Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju gde je optužen za zločine protiv čovečnosti i kršenje zakona ili običaja ratovanja za vreme kosovskog konflikta;

- Da je Vlastimir Đorđevic uhapšen i prebačen u pritvor Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslavija u junu 2007. godine i osuđen u februaru 2011. na 27 godina zatvora (kasnije smanjena kazna do 18 godina) zbog zločina protiv čovečnosti i kršenja zakona i običaja ratovanja počinjenih tokom kosovskog konflikta;

- Da je prijavljeno da Goran "Guri" Radosavljević boravi u Srbiji i radi kao direktor firme za obezbeđenje i konsalting u Beogradu i da je istaknuti član vladajuće političke partije;

- Da su dva pripadnika srpskog Ministarstva unutrašnjih poslova Sretan Popović i Miloš Stojanović, bili optuženi 2006. godine za zločine povezane sa njihovom umešanošću u zatvaranju i prevozu braće Bitići iz Prokuplja do Petrova Sela, ali oslobođeni u maju 2012. godine, a žalbeni sud je potvrdio presudu u martu 2013. godine;

- Da nijedna osoba nije proglašena krivim za ubistva Ilija, Agrona i Mehmeta Bitićija niti za ijedan zločin povezan sa njihovim smrtima;

i

- Da se nijedna osoba trenutno ne suočava sa optužbama u vezi sa ubistvima braće Bitići uprkos mnogim obećanjima srpskih zvaničnika da će rešiti slučaj: zato je Predstavnički dom (u saglasnosti sa Senatom) odlučio da je shvatanje Kongresa da:

(1) osobe odgovorne za ubistva u julu 1999. godine američkih građana Ilije, Agrona i Mehmeta Bitićija u Srbiji moraju biti privedeni pravdi;

(2) je za osudu to što nijedna individua nije proglašena krivom za egzekuciju nad braćom Bitići ili za ijedan drugi zločin u vezi sa njihovom smrću i to što se nijedna individua čak ni ne suočava sa optužbama za ove užasne zločine;

(3) Vlada Srbije i njena relevantna ministarstva i kancelarije, uključujući Tužilaštvo za ratne zločine, treba da postave za svoj prioritet da istraže i da krivično gone, što je pre moguće, one trenutne ili bivše zvaničnike, za koje se veruje da su odgovorni za njihove smrti, direktno ili indirektno;

(4) Sjedinjene države treba da posvete dovoljno resursa da u potpunosti pomažu i nadgledaju napre Vlade Srbije i njenih relevantnih ministarstava i kancelarija da istražuju i krivično gone, što je pre moguće, osobe za koje se veruje da su odgovorni za njihove smrti, direktno ili indirektno;

(5) napredak u rešavanju ovog slučaja, ili njegov nedostatak, treba da ostane značajan faktor koji određuje dalji razvoj odnosa između Sjedinjenih Država i Republike Srbije.

OVDE pogledajte šta je Vatikan rekao o Kosovu i Metohiji.

Izvor: Blic