Piše: Miša Vacić, Srpska desnica
Granice su čudna stvar, postoji veliki broj enklava i eksklava u mnogim državama. Granice su tu da odrede dokle se prostire jedna država.
Ko formira državu?
Građani naravno, ali da li su oni narod ili nacija te države?
U teoriji postoje dva modela nemačko-ruski narod i francusko-američki nacije.
Razlika je ogromna. Pojam nacije npr. kako je to prvo definisano kod francuza, a taj recept su prepisali i amerikanci tokom svoje borbe za nezavinost 1775.-1783. od francuskih filozofa koji su je takođe primenili tokom francuske revolucije 1789.-1799. u obe borbe, bilo je potrebno mobilisati heterogeno stanovništvo u borbu pod jednom zastavom za zajedničku slobodu svih. Tako je nastao pojam nacije. Nacija nije etnički homogena. U pojmu američke nacije se podrazumeva da su svi oni amerikanci, ali su takođe i svi svesni (neki i ponosni) na svoje poreklo: irsko, italijansko, poljsko, nemačko, holansko, hispano, jevrejsko, afričko ili azijsko. Svi činioci američke nacije ponosno pevaju himnu SAD, drže zastavu na tremu ispred kuće, odazivaju se službi u oružanim snagama SAD, čak se velika većina njih smatra američkim patriotama, bez obzira što su bele, žute, crne ili indijanske boje kože, protestantske, baptističke, mormonske, judejske ili budističke veroispovesti. To je nacija.
Tako je i u evropskoj kolevci nacije – Francuskoj. Današnja Francuska država u sebi sabira teritorije i na njima narode različitih etničkih i verskih grupa. Pritom tu ne računajući na emigrante i potomke iz francuskih kolonija, već autohtone narode koje je francuska država upila u sebe, i kako bi izgradila homogenost od svih njih stvorila francusku naciju. Na prostoru današnje Francuske republike se nalazi Bretanja(poluostrvo na severo-zapadu) čiji je jezik bretonski najbliži velškom, potomci su kelta, etnički nisu povezani sa ostatkom Francuske, čak su tokom nemačke okupacije Francuske Hitleru dali celu dobrovoljačku SS diviziju, kako bi mu pokazali lojalnost, ne bi li im zauzvrat dao samostalnost od njima mrske francuske vlasti; zatim u Sredozemlju ostrvo Korzika, gde je korzički jezik priznat kao regionalni jezik. Poslednjih 40 godina na Korzici deluje više pokreta za secesiju Korzike od Francuske. Najpoznatiji je Front za nacionalno oslobođenje Francuske (FLNC) koji izvodi bombaške napade i atentate na političke predstavnike francuske države na Korzici; sledeći su čuveni po lepim pejzažima i očuvanim zamkovima oblast Alzasa i Lorene koje su i dan danas etnički većinski naseljeni nemačkim stanovništvom, ali ih francuska država sve definiše kao francuze prema pojmu francuske nacije, kako se nalaze na samom istoku Republike Francuske na granici sa Nemačkom, obe oblasti su više puta tokom istorije menjale „vlasnika“ odnosno državu, kako je koja bila vojno jača, čas Nemačku čas Francusku. Otud se baš tu nalazi, što verujem da mnoge kod nas zbunjuje, grad nemačkog naziva, a prostorno u francuskoj-Strazbur; dalje buntovni Baski, pošto se Baskija nalazi 2/3 u Španiji, a 1/3 na samom jugo-zapadu Francuske. Baski etnički nemaju nikakve veze ni sa francuzima, ni sa špancima, Baskijski jezik ne spada ni u romansku grupu jezika, unikatan je poput jermenskog, gruzijskog ili šiptarskog. Na prostoru Baskije deluje ETA teroristička organizacija čuvena po autobombama, koja se bori za separatizam Baskije. Oblast Savoj na jugoistoku Francuske takođe ima separatističke težnje čak je osnovana Liga za Savoj koja se mirnom politikom, kroz parlamentarni sistem, zalaže za nezavisnost od Francuske; Oblast za koju malo ko da je ikad čuo je Oksitanija. Pre dve godine je reprezentacija Oksitanije igrala na svetskom prvenstvu nepriznatih država u Abhaziji. Oksitanija je prostor, koji je ne slučajno, zauzimala Višijevska Francuska tokom Drugog Svetskog rata. Oksitanski jezik je priznat u Španiji i Italiji, ali ne i u Francuskoj. Vrlo je blizak Katalonskom jeziku, tako da je i službeni u španskoj pokrajini Kataloniji. Francuzi snažno negiraju pravo na njegovo korišćenje i upravo su konceptom nacije asimilovali Oksitance u nedvosmislene Francuze. Zajedničko svim pobrojanima je da im je autohtono etno-kulturološko nasleđe zamenjivano za jedinstveno državno francuske nacije. Stoga nije ništa neobično ako se na ove evropske narode i područija, pod jedinstvenom francuskom državom definišu i prekomorske teritorije koje su punopravni deo republike: Gvadelup, Martinik, Francuska Gvajana, Reinion, Majot, Nove Kaledonije i Francuske južne i artičke zemlje. Pobrojana mesta su uglavnom ostrva u Atlantiku, Indijskom i Pacifičkom okeanu uz par kontinentalnih poseda u Latinskoj Americi i Artiku. Dakle, ideja nacije je proistekla iz potrebe onih država čiji je heterogeni etnički sastav potencijalno bio faktor nestabilnost, te su asimilatorskim procesom čitave narode apsorbovali i pretočili u jedinstvenu naciju.
Nasuprot nacionalnom modelu, stoji nemačko-ruski pojam naroda, kojem pripadamo i mi Srbi. Osnovna razlika je da narod može živeti autohtono i van granica tkz.matične države, dobro je znano da Srbi žive oduvek u Krajini, Dalmaciji, Hercegovini, Crnoj Gori, BJRM, Temišvaru… Bez obzira na teritorijalnu rasprostranjenost Srbije. Tako je i sa Nemcima koji pored Nemačke jesu autohtono stanovništvo i u već pomenutim oblastima Alzasa i Lorene u Francuskoj, u Šleziji-Poljska, u Sudetima-Češka, na prostoru nekadašnje Istočne Pruske, a danas ruske enklave Kalinjgrad. Tako je i Ruski narod autohton u Ukrajini(zapravo Rusi su je osnovali), Kazahstanu, Baltičkim zemljama, Kavkazu. Zajedničko Srbima, Nemcima i Rusima je odsustvo težnje da se narodi koji žive unutar njihovih granica, koji su drugog etničkog porekla, asimiluju po „francusko/američkom“ modelu nacije. U Nemačkoj Sorabi-Lužički Srbi uživaju najviši stepen kulturne autonomije, u Rusiji na desetine naroda takođe je u potunoj kulturnoj i administrativnoj autonomiji, u Srbiji: Mađari, Rusini, Slovaci, Bugari, Šiptari, Rumuni i mnogi drugi, su takođe priznati kao zasebni narodi, bez tendencija da se asimiluju u jedinstvenu srpsku naciju.
Zašto Srbi ne žele da primene neki srbijanski model nacije i asimiluju sve različite etničke skupine koje se nalaze unutar državnih granica Srbije? Zar ne bismo na taj način predupredili potencijalne nove separatizme i sukobe?
Pre svega zato što su Srbi po prirodi jedan kosmopilitanski narod. Otuda je, recimo, Beograd kosmopolitiski grad, dok su Sarajevo i Zagreb obične provincije, ne samo zbog svoje veličine i urbanosti, već pre svega po mentalitetu, po otvorenosti za druge, na kraju ta dva grada su gotovo etnički čista, pre svega očišćena od Srba. Drugi razlog je taj što bi na taj način rizikovali gubitak Srba koji su van granica Srbije. Jer izgradnja nacionalnog identiteta po francuskom modelu ne uključuje nužno i narod koji se nalazi van državnih granica. To bi naravno bila velika napravda prema Srbima u regionu, koji su do juče svi bili u jednoj zajedničkoj državi i koji imaju živo osećanje narodnog jedinstva sa svim ostalim Srbima i pored svih nasilnih pokušaja njihove asimilacije. Takođe, sa srpskog stanovišta, nepravda bi bila i asimilacija građana nesrpske nacionalnosti u srpsku naciju. Zato je kod nas i dalje prirodniji i prihvatljiviji koncept naroda, a ne nacije. Ideal pravde i slobode, koji ishodi iz vidovdanske etike, prosto ne dozvoljava Srbima asimilatorsku politiku prema drugim narodima, pa makar da su se oni do juče izjašnjavali kao Srbi. Sloboda koju žele svom narodu, Srbi žele svim narodima, to je srpski ideal.
Kako je osnovana Srpska desnica čitajte OVDE.
Izvor: vidovdan.org
