Ovim posledicama zapretio je poslednji akt Atinske arhiepiskopije da prizna novoosnovanu i nekanonsku crkvenu organizaciju u Ukrajini. Činom priznavanja, koji mnogi objašnjavaju direktnim pritiskom Patrijaršije iz Carigrada, udahnut je novi život i starim napetostima na relaciji slovenskih crkava i grčke crkve. Blagoslov Grka za tzv. Ukrajinsku crkvu i legitimisanje ukrajinskih raskolnika izazvao je novi talas napetosti među pravoslavnim patrijaršijama.
Srpska pravoslavna crkva među prvima je osudila gest Atinske patrijaršije i ponovila svoj principijelan stav o ovom pitanju.
“Naš stav, saborski formulisan, ostaje neizmenjen: nepokajane ukrajinske raskolnike ne priznajemo ni za pripadnike Crkve, a kamoli za normalnu autokefalnu pravoslavnu crkvu”m saopštio je portparol Sabora SPC episkop bački Irinej, koji je digao i glas protiv nepostojećih nadležnosti patrijarha na Fanaru.
Vladika Irinej ističe da patrijarh Vartolomej, koji stoji iza opasnog crkvenog inženjeringa u Ukrajini, nikako nije "episkop sve vaseljene", kako glasi novo čitanje zvanja Vaseljenske patrijaršije, već samo episkop drevnog Konstantinopolja, danas Istanbula. Epitet "vaseljenski", prema episkopu bačkom, odnosi se na nekadašnju vizantijsku vaseljenu - nekadašnji prostor Istočnog rimskog carstva.
Sukob na "ukrajinskoj liniji", kako tumače poznavaoci globalnih crkvenih odnosa, mogao bi da izazove tektonske poremećaje u sticanju samostalnosti budućih crkava. Drugim rečima, autokefaliju će, po postojećem modelu, moći da zatraže različite nekanonske crkvene organizacije. Velike nade u ovakav scenario, između ostalih, polaže i raskolnička Makedonska crkva, koja je pod formalnom kanonskom jurisdikcijom Srpske patrijaršije.
Makedonski raskol jedna je od najbolnijih tačaka za SPC. Tamošnja crkvena organizacija pokušava da pronađe svoj put do formalizacije samostalnosti, iako za nju - ne ispunjava uslove.
“Najvažniji kanonski uslov jeste primena vekovnog opšteg pravila - blagoslov matične crkve. To bi značilo da Makedonci mogu da steknu autokefaliju samo uz dozvolu Patrijaršije u Beogradu. Priznavanjem paracrkve u Ukrajini, međutim, napravljen je presedan kom se nadaju i u Skoplju”, objašnjava sagovornik iz crkvenog vrha.
SPC nikada nije bežala od dijaloga sa predstavnicima tzv. Makedonske crkve, ali samo uz poštovanje ovog opšteg pravila koje vekovima važi u pravoslavlju. U novoj strategiji Carigrada prema pitanju sticanja samostalnosti u Skoplju vide šansu da do zvaničnog statusa stignu - prečicom. Iste nade neguju i u okviru takozvane Crnogorske pravoslavne crkve, s tim što organizaciji Miraša Dedeića, osim forme, nedostaje i sve ostalo - pre svega vernici i hramovi.
Podela na dva bloka
Ruska i Grčka crkva na korak su do potpunog prekida međusobnih odnosa, što se u pravoslavlju smatra krajnjom merom u crkvenim sukobima. Moskovska patrijaršija zasad ne poteže ovu meru, ali i ne krije da je potez Atine nedopustiv po kanonima. Ova rasprava preti da izazove i novo prestrojavanje među članicama dva tradicionalna neformalna bloka - grčkog i slovenskog.
Pročitajte OVDE zašto mladi traže da se u Srbiji vrati redovno služenje vojnog roka.
Izvor: Večernje novosti
