Naime, tokom ekspanzije širenja terorista ID 2013/2014. godine u Siriji i Iraku, zarboljeno je mnoštvo oklopnih borbenih vozila, transportera i tenkova, kao i samohodnog oruđa. Dosta ove ratne tehnike je upotrebljavano shodno njihovoj prvobitnoj nameni, dakle kao vatrena podrška pešadiji, te njen prevoz po frontu.
Taktika koju je ID koristio u početku uglavnom na otvorenom terenu bila je brza koncentracija velike vatrene moći na malom odseku fornta od par stotina metara, kako bi se protivnik naterao na povlačenje. Ovu metodu ID bi ponavljao dok ne bi potisnuo protivnika, a ponekad naročito u Iraku su sinhronizovano koristili ovaj metod na više tačaka simultano terajući žestinom koncentracije vatre cele iračke divizije na povlačenje. U tom procesu kao neposrednu vatrenu podršku uveliko su koristili preuređena vozila na koje su montirali minobacače, bestrzajne topove, neko improvizovano artiljerijsko oruđe, višecevne bacače raketa, teške mitraljeze 12,7 ili 14,5 mm ili njihovo omiljeno oružje dvocevne lake protivavionske topove 23 mm. Naravno, shodno važnosti operacija, ID bi pored ovih vozila upotrebljavao tu i tamo i zarobljena oklopna borbena sredstva, ali u manjoj meri radi zadržavanja brzine manevra. Naime, sva vozila bi zajedno sa svom potrebnom pokretnom logistikom učestvovala u stvaranju vatrene zavese pod kojom bi napredovala pešadija, a odgovor konvencionalnih armija bio je masivna upotreba teške artiljerije sa distance, koja ne bi imala puni efekat radi toga što bi se sva ID vozila nakon dejstva brzo dislocirala i pregrupisala na drugoj lokaciji sa istim zadatkom.
Kako je vreme prolazilo, mnoge milicije u Siriji i Iraku, a posebno konvencionalne armije Sirije i Iraka i specijalizovani sastavi Irana, Rusije i SAD-a su koristeći dronove i helikoptere za izviđanje u kombinaciji sa preciznim vazdušnim udarima inteligentnom municijom sve više i više otupljavali oštricu napada terorista ID uništavajući im logistiku pa onda redom koncentrisana vozila. Zbog tog inovativnog taktičkog pristupa baziranog na sofisticiranim vojnim tehnologijama, tamo negde već od kraja 2016. godine ID izbegava direktne sudare sa konvencionalnim armijama, pa se sve više povlači dublje u svoju teritoriju u urbane centre pod svojom kontrolom uvlačeći protivnika u urbani rat. Kako bi lišili ID svih potrebnih resursa u urbanim centrima, konvencionalne armije i antiteroristička koalicija pristupaju vazdušnim udarima i udarima krstarećim projektilima sa velikih distanci. Sirijski režim u tim operacijama pokazuje posebnu brutalnost prema civilima koji su na teritoriji pod kontrolom ID uveliko izloženi posledicama teškog razaranja urbanih centara.
Kao odgovor na sve veći i veći vojni pritisak na teritoriju tzv. “Kalifata”, teroristi ID iako od početka korišćenu, sve više i više pribegavaju taktici upotrebe improvizovanih auto bombi. Te napade oni izvode uglavnom na pravcima kretanja glavnine neprijateljskih snaga, bez nekog naročitog vojnog efekta, osim onog moralnog kod vlastitih trupa. Kako se od strane terorista ID polako odustalo od suprotstavljanja protivniku na otvorenom terenu, tako je i potreba za namenskim vojnim vozilima transporterima i tenkovima sve više jenjavala. Tako da se vremenom javlja i ideja o pretvaranju tih namenskih vozila u improvizovane auto bombe sa ljudskom posadom prvenstveno zbog jače oklopne zaštite. Posebno za tu namenu bio je podesan bivši sovjetski oklopni transporter BMP 1 kojeg je i sirijska i nešto manje iračka armija posedovale u pristojnim brojkama. Ovo sovjetsko borbeno vozilo pešadije ima prostora za transport tri člana posade i 8 vojnika, tako da ima dovoljno prostora da se isti iskoristi za natrpavanje velikih količina industrijskog, vojnog ili eksploziva iz domaće radinosti. Pored toga radi se o guseničnom vozilu koje je u kretanju prema protivniku otpornije na krhotine granata i raketa u odnosu na civilna vozila koje imaju obične pneumatike. Na sirijskom i iračkom ratištu zabeleženo je preko 200 slučajeva u kojima za žtvovanje bombaša samoubica umesto civilnog vozila upotrebljen oklopni transporter uglavnom tipa BMP 1.
Međutim, najradikalniji slučajevi upotrebe oklopnih borbenih sredstava kao improvizovanih auto bombi sa ljudskom posadom je upotreba tenkova ili podvozja tenkova za tu namenu. I pored nesumnjive važnosti tenka kako na frontu tako i u urbanim uslovima ratovanja, teroristi ID su oštećene tenkove koje nisu mogli opraviti, a koji su još bili u voznom stanju, sporadično prepravljali u tzv. SVBIED vozila. Ono što je kod korišćenja tenkova u tu namenu bio ograničavajući faktor je relativno mali i ograničen magacinski prostor za smeštaj eskploziva. Međutim, to nije sprečilo teroriste ID da koriste tenkove kao SVBIED oružje. Najčešće za tu svrhu su korišteni stari sovjetski tenkovi T-55 ili T-62 koji su zbog nekog većeg oštećenja izbačeni iz borbe, ali su ostali u voznom stanju. Sa tih tenkova bi se u automehaničarskim radionicama pomoću kran dizalice skidala kompletna kupola ili bi se rezanjem odstranjivala samo topovska cev radi dobijanja na prostoru za skladištenje veće količine eksploziva.
Prvi zabeležen slučaj upotrebe tenka za SVBIED oružje od strane ID bio je u Siriji krajem 2014. godine na dan 03.12. tokom borbi u gradu Deir ez-Zor. KorišĆen je tenk T-55 bez cevi topa dodatno zaštičen vrećama peska. Tenk je sa posadom detoniran u blizini jakog uporišta sirijske armije al-Rusafa, a razina štete po živu silu neprijatelja nije utvrđena. Druga upotreba istog tipa tenka zabeležena je ponovo u borbama za grad Deir ez-Zor sa direktnim video prenosom na ID propagandnom internet kanalu “Wilayah Khayr” 11.05.2015. godine. Četiri meseca kasnije 20.09.2015. godine na istom internet kanalu objavljen je preteći video na kojem se vidi tenk T-55 prepravljen u SVBIED oružje sa ručno rađenom i navarenom metalnom kutijom umesto kupole,a svega par meseci kasnije u novembru najverovatnije taj tenk je upotrebljen kao SVBIED oružje ponovo tokom teških borbi u gradu Deir ez-Zoru. Sledeće godine, tačnije 13.01.2016. godine ponovo je u širem reonu Deir ez-Zora korišćen tenk T-55 kao SVBIED oružje i to je zabeleženo na video zapisu. Razlika u odnosu na predhodne slučajeve je da ovaj tenk nije imao kupole uopšte a imao je interesantnu oznaku tzv.radionice u Raki, koja je verovatno popravljala oštećene tenkove, kao i namenski fabrikovala oštećene tenkove u SVBIED vozila. U julu 2016. godine, pokušaj da se T-62 upotrebi kao SVBIED oružje u Severnom Alepu je propao zahvaljujući preciznom vazdušnom udaru američkog ratnog zrakoplovstva (USAF) čiji su avioni vrlo stručno navdeni od strane specijalnih američkih timova na terenu. I ovaj tenk je na sebi imao oznaku radionice u Raki. U septembru iste godine opet u širem reonu Deir ez-Zora za SVBIED oružje korišćen je tenk T-62 bez topovske cevi sa dodatnom zaštitnim pregradama na obe strane tenka.
U decembru 2016. godine ID je uspeo da u žeštokim okršajima zauzme Tadmur i Palmiru drevne gradove u sirijskoj pustinji 200 km od Deir ez-Zora. U toj ofanzivi, teroristi ID su protiv trupa sirijkog režima koristili su tenk T-62 bez kupole kao SVBIED oružje istočno od grada PalmIra. I ovaj slučaj zabeležen je na ID propagandnim interent video kanalima. Nakon što su u januaru 2017. godine iračke vladine trupe uz podršku Bagdadu lojalnih milicija uspele da nakon višemesečnih borbi od ID preotmu najveći urbani centar severa Iraka grad Mosul, u jedno njegovom predgrađu pronađen je tenk kineske proizvodnje Type 69 koji je prepravljen u SVBIED što već govori o organizovanom pristupu odnosno vojnoj doktrini upotrebe takvog oružja koju je ID razradio i koristio na svim frontovima. Tenk je zarobljen netaknut, te su se iz prve ruke mogli videti ručno rađeni zahvati na tenku, smeštaj eksploziva i improvizovani dodatni oklop. Samo par dana kasnije u borbama oko Al-Sen avio baze kod Damaska, teroristi ID su protiv trupa sirijskog režima koristili podvožje tenka T-72 za SVBIED oružje. Početkom septembra 2017. godine trupe Bašara Al Asada su u manjem naselju Tybah zapadno od grada Deir ez-Zora zarobili netaknut još jedan tenk T-55 prepravljen u SVBIED oružje. To je bio ujedno i zadnji slučaj korišćenja tenka kao SVBIED oružja od strane terorista ID. Između decembra 2014. i septembra 2017. godine teroristi ID su iskoristili ili pokušali iskoristiti ukupno 10 tenkova kao SVBIED oružje. I to 5 tenkova tipa T-55, 3 tenka T-62, 1 tenk T-72 i 1 tenk Type 69. I drugi su koristili tenkove kao SVBIED oružje u Siriji kao sto je Al Nusra Front, ali to je bilo svega nekoliko tenkova bez nekog većeg efekta, što s obzirom na istovremeni sukob Al Nusra Fronta sa ID i trupama režima Bašara Al Asada čini tu upotrebu jedinstvenom.
Ruski i sirijski lovci nemilosrdno bombarduju neprijateljska gnezda. Više o tome čitajte OVDE.
Izvor: militaristikablog.wordpress. com
