Pravoslavna mitropolija crnogorsko-primorska, koja se oštro protivi donošenju vladinom Zakona o slobodi veroispovesti, traži to priznanje i uvažavanje i za tri eparhije - budimljansko-nikšićku, Zahumsko-hercegovačku i Mileševsku.
Zatraženo je zaključivanje ugovora sa Vladom CG kojim bi se, ravnopravno i pod suštinski istovetnim uslovima, koji su sadržani u ugovorima koje je vlada zaključila sa drugim crkvama i verskim zajednicama, regulisala pitanja od zajedničkog interesa.
Zatraženo je i donošenje zakona o restituciji i pravednoj nadoknadi bespravno oduzete crkvene imovine i odustajanje od novog otimanja imovine crkvama i verskim zajednicama.
Tim povodom, okupljenima se, a neke procene tvrde da ih je bilo više desetina hiljada, obratio mitropolit Amfilohije koji je između ostalog istakao:
- Povodom Predloga zakona o slobodi veroispovesti ili uverenja i pravnom položaju verskih zajednica, čiji bi tačniji naziv bio: Zakon protiv Pravoslavlja u Crnoj Gori, koji Vlada Crne Gore, radi ostvarenja nerazumnih ideoloških i političkih ciljeva, pokušava da ovih dana jednostrano nametne kako bi ozakonila diskriminaciju Mitropolije Crnogorsko-Primorske i drugih eparhija Srpske Pravoslavne Crkve u Crnoj Gori, da bi pripremila otimanje naših hramova i grobova i izvršila pljačku naše crkvene imovine, da bi našoj Crkvi ukinula pravni status stican u slavnoj istoriji od 800 godina i da bi, na kraju, ponizila i pogazila našu slobodu i našu veru,
Mi– pravoslavni episkopi, sveštenici i vernici, koji smo istovremeno i građani Crne Gore – najodlučnije stojimo u odbrani svoje vere i slobode, u odbrani svojih neotuđivih građanskih prava. Lična sloboda vere, koju ostvarujemo u Crkvi, u zajednici sa drugima, treba da je svetinja i za državu. Ostvarivanje verske slobode i praktikovanje verskih prava predstavlja samu suštinu ljudske slobode i ljudskih prava: to je tako, jer verska sloboda čini samu suštinu ličnosti, rekao je Amfilohije i pojasnio:
- Crkva je kroz istoriju Crne Gore bila narodna i državotvorna, jer je ona stvarala i uobličila tradicionalni identitet našeg naroda i države. Ako hoćemo da opstanemo u svom identitetu, onda i danas po svaku cenu moramo da odbranimo našu Pravoslavnu Crkvu. To danas znači „Za Krst Častni i slobodu zlatnu!“. Krst Častni je Krst Hristovog raspeća. Bez te časti, bez učešća u Hristovoj žrtvi, i bez naše Crkve — ne bi bilo više istinske Crne Gore i Crnogoraca.
Podsećamo: dužnost države je da svakome jemči mir, prava, pravdu i pravnu sigurnost. Dužnost države je da jemči slobodu, koja je naše prirodno pravo, da štiti imovinu, a ne da je otima. Država treba da proizvodi uslove za dobar život, a ne da proizvodi konflikte i povapiruje stare podele na temelju kojih vlada. Država treba da se protivi diskriminaciji i da štiti verske slobode i prava svih, da ne atakuje na prostor duše i hrama u kojima obitava Bog. Danas u Crnoj Gori vlast hoće na mesto Boga da postavi sebe i partijsku državu – i zato poriče Boga i gazi naša prava, pa time i naša sloboda gubi svoje utemeljenje i smisao, istakao je u svom obraćanju mitropolit.
- Danas u Crnoj Gori država ne dopušta ustavom zagarantovanu slobodu vere, naročito Pravoslavnoj Crkvi – Mitropoliji crnogorskoj koja je rodila Crnu Goru, jer hoće da religiju i Crkvu funkcionalizuje u svrhu svoje ideologije, stvarajući svoju ”autokefalnu Crkvu” u duhu lenjinizma i staljinizma. Sekularna država naslednica bezbožnog titoističkog sistema, čini nešto što ni taj sistem nije uradio: zakonsko otimanje hramova i imovine Crkve predstavlja gaženje povelja srednjovekovnih i kasnijih vladara, do Crnojevića i Nikole Petrovića, kao i brojnih zaveštanja pojedinaca i bratstava kroz vekove. Odbijajući takvu ulogu i istrajavajući na slobodi i pravu na samoodređenje Crkva se izlaže opasnosti da je takva država ne priznaje. Ali: nije neobično da je istrajavanje na slobodi i identitetu vezano za izlaganje opasnostima i pritiscima. Mi ćemo istrajati u našoj pravednoj borbi protiv diskriminacije, kao što to činimo godinama: stalno nudimo dijalog, predlažemo zakonska rešenja, organizujemo naučne skupove i objavljujemo stručne knjige u oblasti verskih prava i sloboda. Očekujemo od institucija Evropske Unije da one ne ignorišu činjenicu da vlast u Crnoj Gori krši odredbe Lisabonskog ugovora (čl. 17) po kojima država priznaje identitet crkvama i verskim zajednicama i sa njima održava otvoren, transparentan i redovan dijalog. To je i stav Venecijanske komisije o ovom Predlogu zakona na koji se vlast formalno poziva. Zasnivati Zakon na istorijskoj laži, kao da je navodno Crnogorska mitropolija — Crkva, ukinuta nestankom Kraljevine Crne Gore (1918) znači ignorisanje odluke Svetog Sinoda Kraljevine Crne Gore (16. decembar 1918) kojim je ova Mitropolija, prva od nekadašnjih episkopija od Turaka ukinute Pećke Patrijaršije (1766) obnovila jedinstvo Pećke Patrijaršije, što je potvrđeno i od Vaseljenske Patrijaršije (1922). Svi hramovi i sva crkvena imovina Crne Gore tim ujedinjenjem ostali su svojina same Mitropolije i njenih jedinica sve do današnjeg dana. Smatrati da je ta imovina predata nekom drugom, ravno je bezumnoj tvrdnji da je Crna Gora, postavši članica Ujedinjenih nacija, prestala da postoji, izgubivši sebe i svoje istorijsko nasleđe! kaže Amfilohije.
- Zakon o slobodi veroispovesti, koji je u proceduri, krši sva temeljna načela i standarde demokratskog i civilizovanog zakonodavstva u ovoj oblasti: Načelo slobode veroispovedanja je bitno ugroženo pre svega najavljenim otimanjem hramova i crkvene imovine. Načelo neutralnosti države je ismejano već time što je pitanje Crkve postalo stvar programa vladajuće partije. Načelo jednakog pravnog tretmana, koje u realnosti već odavno ne postoji, sada treba da se ozakoni na štetu Pravoslavne Crkve. Pravo na samoodređenje se ne poštuje nego se Crkvi ispostavljaju politički diktati. A država je dužna da ova načela poštuje i štiti u njihovom izvornom značenju, da ih zaista jemči a ne da ih upotrebljava u diskriminatorske svrhe, rekao je mitropolit pred okupljenima i izneo zahteve:
– bezuslovno zakonsko ili ugovorno priznanje i uvažavanje postojanja viševekovnog istorijskog kontinuiteta i pravnog subjektiviteta Mitropolije Crnogorsko-Primorske i Eparhija Budimljansko-Nikšićke, Zahumsko-Hercegovačke i Mileševske i svih crkvenih pravnih lica u skladu sa kanonskim pravom;
– zaključivanje ugovora sa Vladom CG kojim bi se, ravnopravno i pod suštinski istovetnim uslovima koji su sadržani u ugovorima koje je Vlada zaključila sa drugim crkvama i verskim zajednicama, regulisala pitanja od zajedničkog interesa;
– donošenje zakona o restituciji i pravednoj nadoknadi bespravno oduzete crkvene imovine i odustajanje od novog otimanja imovine crkvama i verskim zajednicama;
– na Ustavu i međunarodnim standardima zasnovano zakonsko regulisanje i poštovanje autonomije crkava i verskih zajednica.
Sve ovo zahtevamo ne kao privilegije za sebe nego kao opšte pravo za sve crkve i verske zajednice.
Šta je još poručeno na skupu u Nikšiću, pročitajte OVDE.
Izvor: Pravda/Kurir
