Čuveni '’tetejac'’ je nastao u ruskom gradu Tuli, tadašnji SSSR, 1933. godine, a njegov konstruktor je bio Fjodor Vasiljevič Tokarev, po kojem je i nazvan ovaj pištolj (rus. Tulьskiй Tokarev – TT).
To je bio prvi sovjetski poluautomatski pištolj, koji se odlikuje svojom jednostavnošću i velikom probojnošću svoje municije kalibra 7,62 Tokarev. Metak kalibra 7,62 Tokarev je nastao po uzoru na metak kalibra 7,63 Mauzer.
Jugoslovenske vlasti su 1947. godine donele odluku o serijskoj proizvodnji kopije tulskog Tokareva u Kragujevcu, a ta ideja je sprovedena u plan 1960. godine. Prvi primerak je proizveden 1957. godine, i zbog toga jugoslovenska verzija ovog pištolja ima oznaku M57.
Tehničke razlike između jugoslavenskog i sovjetskog pištolja gotovo su neznatne, a najznačajnije su da M57 koristi okvir kapaciteta devet, a TT-33 kapaciteta osam metaka. Veći kapacitet okvira je razlog za nešto većeg rukohvata kod M57. Takođe, vodilica povratne opruge se kod Zastavinog modela sastoji od dva dela.
Vizualne različitosti su veoma male ali vidljive. Tako sovjetski TT-33 na koricama pištolja ima oznaku zvezde petokrake oko koje je oznaka CCCR. Jugoslavenska verzija pištolja ima oznaku FNRJ ili SFRJ, a kasnije je umesto tih onaka na dršci uveden logo Zastava oružja u vidu kružnog slova Z.
Kasnije, Zastava oružje (danas Zastava Arms) proizvelo je 1970. godine model M70 sa kalibrom 9 mm Parabelum (Luger). Na osnovi M57 i M70 je napravljen i Z10 sa municijom kalibra 10 Auto.
M57 je bio u upotrebi u vojsci i miliciji do raspada Jugoslavije, zatim u MUP-u Srbije do uvođenja CZ99, u Vojsci Jugoslavije/SCG i u Vojsci Makedonije od 1992. godine.
O novoj ruskoj automatskoj pušci saznajte OVDE.
Izvor: Pravda
