Potpredsednica socijalističke vlade najavila je da će ostaci biti premešteni u najkraćem roku dok je advokat Frankove porodice, koja se protiv premeštanju, poručio kako će pravdu tražiti na evropskom sudu za ljudska prava u Strazburu.

Vlada premijera Pedra Sančeza je po dolasku na vlast pre 14 meseci pokrenula ekshumaciju Frankovih ostataka tvrdeći da oni ne smeju da ostanu u mauzoleju finansiranom javnim novcem i da to mesto služi za odavanje počasti diktatoru, a trebalo bi biti mesto pijeteta žrtvama obe strane tokom španskog građanskog rata.

Iako se to čini kao lokalna španska stvar, tada se postavilo pitanje što će se dogoditi s poslednjim počivalištima dvojice zloglasnih ustaša, Ante Pavelića sahranjenog u Madridu i Vjekoslava Maksa Luburića sahranjenog u Karkahentu. To pitanje se ponovo našlo u žiži interesovanja nakon odobrenja ekshumacije Frankovih ostataka.

NJihove privatne grobnice nisu u mauzolejima već na gradskim grobljima zajedno s desetinama drugih grobova lokalnog stanovništva.

Španski zakon o istorijskom sećanju, koji se odnosi na Španski građanski rat i režim nakon njega, promenjen je u septembru i u njemu nema odredbe koja se odnosi na ljude sahranjene u zemlji, a koji nisu učestvovali u krvavom građanskom ratu.

"To nije Hrvatska o kojoj je on sanjao"

Za vreme Frankove diktature Španija je postala siguran dom mnogim kvinslinzima, među kojima su bili i Pavelić i Luberić.

Obojica su rođeni u BiH, Pavelić kod Konjica, a Luburić kod LJubuškog, a razlog zbog kog bi se njihovi grobovi preselili su taj što su postali mesto hodočašća ekstremnih desničara, što je takođe pitanje kojim se bavi novi španski zakon.

Nakon što je 1945. pobegao iz Hrvatske, Pavelić je spas potražio u Argentini, ali nakon neuspelog atentata na njega 1957. godine u Buenos Ajresu, kada ga je pokušao da ubije srpski emigrant Blagoje Jovović, Pavelić se preselio u Španiju jer je imao dobre odnose sa Frankovim režimom. Tamo je umro 1959. godine, u 70. godini života. 

Luburić se takođe preselio u Španiju 1949. godine. Živeo je u Valensiji gde je vodio štampariju u kojoj je izdavao proustaške časopise. Agenti Udbe infiltrirali su se u štampariju i ubili ga 1969. godine.

Kada je prvi put nakon njihove smrti postavljeno pitanje da li njihovi grobovi treba da ostanu u Španiji, Hrvatska se pravdala da nije dobila zvaničan zahtev i da je prerano razgovarati o ovom zakonu.

Zato su španske vlasti pokušale da se dogovore sa potomcima koji su jasno poručili da se protive vraćanju ostataka u domovinu.

Putem hrvatskog diplomatskog predstavništva u Madridu, Španija je kontaktirala Luburićevu porodicu. Slali su pisma na sve moguće adrese, a redom su dobijali neodređene odgovore. 

Luburićev sin, Vjekoslav Hernaiz Luburić, odbio je premeštanje grobnice njegovog oca. Do sada je potencijalno premeštanje groba bilo u sferi razmatranja i lokalnih napora, da bi se sada sve ozbiljnije postavljalo pitanje hoće li u nekoj skorijoj budućnosti i Karkahent imati pravno uporište za izmeštanje groba krvnika iz Jasenovca.

Porodica lidera NDH ne želi da se njegovi ostaci vrate u Hrvatsku, jer zemlja koju je stvorio Franjo Tuđman nije ona o kojoj je Pavelić maštao. To je potvrdila njegova ćerka Višnja pre desetak godina reditelju Jakovu Sedlaru, koji ju je posetio u Madridu i sa njom razgovarao za potrebe svog dokumentarnog filma “Ante Pavelić bez maske”.

Ona je umrla krajem 2015. godine i sahranjena je u istom grobu sa ocem i majkom Marijom.

Jeziva poruka raspopa i raskolnika Miraša Dedeića Srbima! Više o tome OVDE.

Izvor: Blic