Dakle - adresa pregovarača kada je reč o srpskoj strani. Iako je ovo pitanje praktično nametnuto, to ne umanjuje njegov značaj kao uostalom ni ishod - ko će i zaista razgovarati o takozvanom temeljnom ugovoru SPC i crnogorske države, to jest tamošnje vlasti. Da li je adresa za pregovore.

Patrijaršija u Beogradu, odnosno Sinod ili Mitropolija crnogorsko-primorska, odnosno Episkopski savet CG i u zavisnosti od toga ko će sesti za sto, može li zavisiti kakav će položaj SPC i dobiti u Crnoj Gori?

Usaglašeno sa Sinodom

Dilemu u izjavi za "Blic" razrešava vladika zahumsko-hercegovački Dimitrije. NJegova eparhija delom je na teritoriji države Crne Gore i on je jedan od članova Episkopskog saveta u Crnoj Gori, koji čine još i vladike - budimljansko-nikšićki Joanikije, mileševski Atanasije, umirovljeni Atanasije, vikar Metodije i mitropolit Amfilohije.

- Episkopski savet kao takav ima pun mandat da pregovara sa svim relevantnim institucijama o pitanjima koja se tiču pravnih i drugih poslova vezanih za eparhije SPC na teritoriji Crne Gore. Aktivnosti Episkopskog saveta u Crnoj Gori u potpunosti su transparentne i usaglašene sa stavovima Svetog arhijerejskog Sinoda. Dakle, ne postoje apsolutno nikakvi disonantni tonovi između nas, episkopa u Crnoj Gori i najviših crkvenih tela jedinstvene Srpske pravoslavne crkve na čelu sa patrijarhom srpskim - kaže vladika Dimitrije za "Blic".

"Jedinstvo naše svete crkve"

On dodaje da je "u vezi pregovora sa Vladom Crne Gore o temeljnom ugovoru sa Srpskom pravoslavnom crkvom, Episkopski savet u Crnoj Gori u potpunoj saglasnosti sa stavovima Svetog arhijerejskog Sabora i Svetog arhijerejskog Sinoda SPC".

- Episkopski savet u Crnoj Gori čine episkopi koji svoju jurisdikciju imaju na prostoru Crne Gore na čelu sa mitropolitom Amfilohijem i isti je osnovao Sveti arhijerejski Sabor 26. maja 2006. godine - kaže vladika.

On pojašnjava i kakav je status eparhija Srpske crkve, a otuda i njihovog legitimiteta da odlučuju o svojoj sudbini.

- Jasno je da je svaka Eparhija SPC bilo gde u svetu pravno i ekonomski samostalna i registrovana kao posebno pravno lice, ali nijedna naša eparhija ne čini bilo šta što nije u saglasnosti sa stavovima Svetog arhijerejskog sabora u okviru jedinstvene Pećke patrijaršije - poručuje vladika zahumsko-hercegovački.

Episkop Dimitrije, govoreći za "Blic" o dešavanjima u Crnoj Gori, kaže da ima želju i potrebu da zahvali vernom narodu Crne Gore, ali i širom sveta.

- Što su stali u odbranu svoje Crkve i odbranu svojih svetinja i što tako složno, mirno i dostojanstveno istrajavaju u odbrani svoje Crkve. Duboko verujem u to da će svetlost koja zrači sa lica ljudi u ovim čudesnim litijama sama po sebi, ako joj ostanemo verni, učiniti da mrak nestane, i da ćemo svi mi skupa od svega ovoga imati koristi pošto su ovi događaji veliki duhovni kapital. Vera i Crkva prizvane su da sabiraju, izmiruju i ujedinjuju u ljubavi, pravdi i istini, čestitosti i poštenju, slobodne ljude različitih političkih i nacionalnih opredeljenja i svi mi, i crkveni velikodostojnici i političari, trebalo bi da poslušamo ovaj proročki glas naroda - ističe vladika Dimitrije.

On dodaje da je Episkopski savet zahvalan i svoj braći arhijerejima koji su na nivou svojih eparhija organizovali molitvene skupove i predvodili litije u znak podrške braći u Crnoj Gori.

- Na tome se takođe pokazalo jedinstvo naše Svete crkve i zaista smatramo zlonamernim sve komentare i pojedine navode kojima se pokušavaju diskreditovati kako episkopi tako i svenarodni molitveni protesti u danima kada svi zaista složno svedočimo jedinstvo i sabornost naše Svete crkve - kaže vladika Dimitrije.

Milo zaobilazi sporni deo Zakona

Nuđenje adekvatne pregovaračke adrese krenulo je od političara. Među onima koji su poslednjih dana posebno aktivni je i crnogorski predsednik Milo Đukanović. Po ustaljenoj matrici, on je molebane okarakterisao kao političke skupove, ali i jasno poručio da se usvojeni zakon neće povući. U svojevrsnoj zameni teza da je neistina da se zakonom pokušava oteti imovina Srpske crkve, Đukanović ipak ne propušta da naglasi da crnogorska crkva postoji od 15. veka, ali i da istakne upravo sporni deo ovog propisa koji glasi:

- Svi verski objekti koji su bili imovina države Crne Gore pre gubitka njene nezavisnosti i pripajanja Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca 1918. godine, a koji kasnije nisu na odgovarajući pravni način prešli u svojinu neke verske zajednice biće prepoznati kao državna imovina.

Činjenica je, međutim, da tenzije koje je pokrenuo Đukanović, prema oceni upućenih u dešavanja u Crnoj Gori i igranje iznova na nacionalnu kartu, višedecenijskom vladaru dižu rejting među njegovim uspavanim glasačima. Političke poene, naravno, ne skuplja samo on.

Pavlović: "Crnogoroslavlje"

Srpska pravoslavna crkva starija je od crnogorske države, a granice srpskog pravoslavlja šire su od prostora bivše Jugoslavije, pa i Balkana, kaže istoričar Momčilo Pavlović, uz ocenu da Milo Đukanović i njegovi sledbenici manipulišu istorijskim argumentima i revidiraju istorijske odluke u pokušaju da stvore "crnogoroslavlje".

Pavlović kaže da pravno uređenje odnosa između Crkve i države nije pitanje kojim treba da se bavi predsednik države, što je u ovom slučaju Milo Đukanović, i dodaje da vlast u Podgorici vodi permanentnu antisrpsku politiku sa tendencijom da se "odsrbe" pripadnici srpskog naroda u Crnoj Gori.

Tarzan Milošević: Poslednju reč daju Ustavni sud i Strazbur

Ambasador Crne Gore u Srbiji Tarzan Milošević tvrdi da je Zakon o slobodi veroispovesti usvojen uz poštovanje svih procedura, te da će o njemu poslednju reč, s obzirom na najave onih kojih se sa tim aktom ne slažu, dati Ustavni sud Crne Gore, a u krajnjoj instanci i Evropski sud za ljudska prava u Strazburu. Za odnose Crne Gore i Srbije ambasador kaže da, ako su trenutno opterećeni, zvanična Podgorica ostaje posvećena razvoju dobrosusedskih odnosa sa Srbijom.

Biće litije na Cetinju! Više o tome OVDE.

Izvor: Blic