„Danas 23.juna, u predvečerje pred paradu Pobede u Moskvi će se u Zagrebu održati prezentacija projekta postavke memorijalne ploče u znak sećanja na pripadnika sovjetske vojne misije koja je sarađivala sa Vrhovnim štabom Naradonooslobodilačke vojske Jugoslavije, i maršalom Titom. Mesto na kome će se postaviti spomen obeležje se nalazi u ulici Pavla Hatza, i to na zgradi u kojoj se tokom Drugog svetskog rata nalazio Gestapo“ – rečeno je u veteranskoj organizaciji koja deluje na prostoru Republike Hrvatske.
Za vreme Drugog svetskog rata na teritoriji tadašnje Jugoslavije se nalazilo više od 2,600 sovjetskih vojnih specijalista. Od tog broja njih 13 je odlikovano najvišim jugoslovenskim medaljama (orden „Narodnog heroja“).
„Samo u 1944.godini Naradonooslobodilačka vojska Jugoslavije je od Sovjetskog Saveza dobila oko 350 aviona, 65 tenkova, 579 artiljerijskih oruđa raznih kalibara, 170 protivvavionskih oruđa, više od 3,300 minobacača, 500 teških mitraljeza, 67,000 automata i lakih mitraljeza, 53,000 pušaka i karabina i ogromnu količinu municije i različite opreme. Sva ova pomoć je bila besplatna“ – napominje su u Savezu antifiašista i ratnih veterana Republike Hrvatske.
Rukovodioci vojne misije na teritoriji Jugoslavije su bili general-potpukovnik Nikolaj Konrnjejev i legendarni pukovnik Ilja Starinov (specijalista za diverzantsne oblike borbe i gerilu). Ovaj dvojac je dao veliki doprinos u obuci kadrova koji su se nalazili u sastavu NOVJ, posebno na planu taktike i organizacije partizanskih jedinica.
General-potpukovnik Nikolaj Konrnjejev je na prostor Balkana došao kao već iskusni oficir-obaveštajac, ali i kao komandant najkrupnijih sastava Crvene armije. On je posle okončanja Vojne Akademije Frunze postao načelnik obaveštajnog sektora 19-te pešadijske divizije Crvene armije, a nekoliko puta je u boravio i na prostoru Kine. Uporedo sa svojom službom stalno se usavršavao tako da je sredinom 30-ih godina prošlog veka postao Načelnik glavnog štaba 20-te pešadijske divizije, a ubrzo nakon tako i pomoćnih Načelnika obaveštajne službe kompletnog Lenjingradskog vojnog okruga. U ratnim godinama je obavljao najviše oficirske dužnosti u okviru operativno-strategijske grupe snaga Severo-zapadnog fronta.
Krajem 1943.godine ovaj oficir je od strane Vrhovne komande određen za komandanta specijalne sovjestke vojne misije na tlu Jugoslavije (direktno vezan za štab NOVJ). On je 1944.godine došao na slobodnu teritoriju i uspostavio vezu sa Josipom Brozom Titom. Tokom cele godine je razvio snažnu aktivnost na tlu Jugoslavije (i generalno Balkana) u cilju priprema za efikasno uvođenje jedinica Crvene armije, koja je nezadrživo napredovala na svom južnom strategijskom pravcu. On je jednom prilikom bio i ranjen tokom izvođenja nemačkih specijalnih operacija koje su za cilj imale hvatanje i likvidaciju Vrhovnog štaba NOVJ.
Pukovnik Ilja Starinov je rodonačelnik ruskog specnaza. Predstavlja visokog sovjetskog oficira koje je svoje bogato iskustvo diverzanta teorijski i praktično uobličio u više udžbenika, koji su bili osnova obuke specijalnih snaga. Poseban fokus njegovog rada je bio usmeren na organizaciju borbe u dubokoj pozadini neprijateljaskih snaga (diverzantska dejstva na komunikacije i objekte, prepadi, zasede,gerila).
O kakvom se rođenom diverzantu radi najbolje svedoči podatak, da je za vreme Drugog svetskog rata, pod njegovom komandom, izvršeno na stotine operacija u neprijateljskoj pozadini u kojima je srušeno preko 250 različitih objekata i uništeno na hiljade neprijateljskih vozova, motorizovanih kolona, logističkih konvoja i sl. Pukovnik Starinov i njegova operativna grupa je bila angažovana na najtežim delovima Istočnog fronta, gde je izvodila najkompleksnije zadatke u kojima je ubijeno i nekoliko nemačkih generala (kmd. divizija).
Vrhovna komanda Crvene armije je pukovnika Starinova uskoro postavila na dužnost organizatora partizanske akcije koja je imala zadatak da „zapali“ okupirane teritorije, kako na prostoru SSSR-a, tako i Istočne Evrope. Najviše se angažovao na organizaciji partizanske borbe na tlu Ukrajine, ali i Poljske i Jugoslavije (NOVJ). Tokom 1944.godine dolazi u oslobođeni Bukurešt odakle odlazi na tlo Jugoslavije. Tu uspostavlja vezu sa Josipom Brozom Titom gde učestvuje u kreiranju operativnog plana sadejstva i koordinacije između partizanskih formacija NOVJ i jedinica 3-ćeg ukrajinskog fronta koji su se spremali za nastavak gonjenja nemačkih snaga dalje na zapad. NJegova uloga je posebno važna u Beogradskoj operaciji, Sremskom frontu i Batinskoj operaciji.
Šta su se Nemačka, Francuska i Italija dogovorile oko libije, saznajte OVDE.
Izvor: bog-rata.com
