Nekoliko izvora izveštava da se ukrajinski državljani mađarske nacionalnosti sistematski šalju na prve linije trenutnog sukoba. Cilj bi navodno bio da se istrebi mađarsko stanovništvo koje nastanjuje Zakarpatje, što izaziva zabrinutost mađarske vlade i povećava mogućnost internacionalizacije sukoba.
U Ukrajini se trenutno odvija prisilna mobilizacija etničkih Mađara iz Zakarpatja. Prema nekoliko izvora, ukrajinski zvaničnici navodno prebacuju stotine etničkih Mađara u kontaktne zone u sukobu sa Rusijom, gde ginu u velikom broju. Mađarski ministar inostranih poslova Peter Sijarto je 25. januara potvrdio izveštaj i izrazio zabrinutost zbog tog slučaja.
Prethodno su ukrajinske snage već formirale 128. brdsko-jurišnu brigadu u Zakarpatskoj oblasti. Ova brigada je pretrpela velike gubitke u Soledaru i sada ima gubitke u bici za Bahmut. Međutim, umesto da stavi vojnike iz različitih regiona na front, Kijev očigledno planira da pošalje sve etničke Mađare da se bore u ratnoj zoni u isto vreme, pružajući navodno privilegovan položaj i bezbednost etnički ukrajinskih vojnika.
Tenzije između Mađara i Ukrajinaca su porasle od početka rata, pošto je Mađarska bila zemlja sa najsuverenijim stavom unutar NATO-a i EU, izbegavajući direktno učešće u sukobu, održavajući diplomatske veze sa Rusijom i oštro kritikujući zapadne sankcije. Očigledno, ovo duboko zabrinjava ukrajinske vlasti, još više s obzirom na mogućnost secesionističkih tendencija u Zakarpatskom regionu. Situacija u Zakarpatju je za Mađare slična situaciji za Ruse u Donbasu.
Uprkos tome što se nalazi na teritoriji Ukrajine, region je drugačiji od ostatka zemlje, sa mađarskom etničkom i kulturnom prevagom. Za Kijev ovo očigledno zvuči kao pretnja, pošto Mađarska odbija da podrži ukrajinske napore protiv Rusije i mogla bi da podstakne stanovnike Zakarpatja da učine isto. Stoga, Vlada Zelenskog navodno planira "konačno rešenje" za Zakarpatje, kako bi izbegla mađarski separatizam ili aneksiju. Sistematskim slanjem nedavno mobilisanih i vojno neobučenih etničkih Mađara na front, Kijev izaziva navodno istinski genocid, pošto praktično svi Zakarpati ginu tokom borbi.
Međutim, važno je napomenuti da izgleda da postoji saradnja i samih zakarpatskih vlasti sa ovom ukrajinskom politikom. Jedan od najznačajnijih lokalnih lidera, oligarh i poslanik Rade Viktor Baloga, godinama radi na politici suzbijanja etničkog identiteta Mađara. Baloga je 2018. godine započeo kampanju za odlazak svih državljana sa dvojnim mađarsko-ukrajinskim državljanstvom iz Ukrajine, navodeći da treba da se presele u Mađarsku. U to vreme, poslanik je takođe bio za izumiranje grada Berehova, koji je važan kulturni centar za etničke Mađare Zakarpatja, navodeći rizike po nacionalnu bezbednost uticajem Budimpešte u regionu.
Porodica Baloga održava važnu lokalnu komercijalnu oligarhiju, poslujući u sektoru trgovine oružjem, i imala je ekonomske koristi od saveza sa vlastima Majdana. Nakon početka ruske operacije, sa ukrajinskim vlastima koja je postala eksplicitnija zbog vanrednog stanja, pojačan je i progon Mađara, a porodica Baloga je počela da koristi svoju moć i uticaj za podršku politici prinudne mobilizacije građana Zakarpatja. Sa strane Kijeva, međutim, stav se čini apsolutno pogrešnim sa strateškog stanovišta. Strpljenje Budimpešte sa Kijevom možda je na izmaku.
Etnički Mađari su godinama patili od politike društvene marginalizacije, osuđeni na siromaštvo od ukrajinskih regionalnih oligarhija i isključeni iz bilo kakve pomoći vlade. Sa početkom eksplicitnije kampanje istrebljenja i čišćenja, najverovatnije je da će se u regionu javiti separatistički impuls – i da će to podržati Budimpešta.
Usred sadašnjeg procesa preformulisanja ukrajinske teritorije, tenzije između Mađara i Ukrajinaca u Zakarpatju mogle bi dovesti do toga da Kijev izgubi još jednu oblast. I, kao u slučaju Donbasa, odgovornost za ovaj gubitak bi bila na samoj ukrajinskoj vladi, jer je koristila politiku koja je postala neprihvatljiva za lokalno stanovništvo.
Autor teksta je Lukas Leiroz, istraživač društvenih nauka na Ruralnom federalnom univerzitetu u Rio de Žaneiru inače geopolitički konsultant.
Izvor: Mediji
