Piše: Petar Živković
***
Poljska je postala nezavisna država pod vlašću kraljeva iz dinastije Pjastović (uz povremene prekide kada je priznavala vrhovnu vlast njemačkih careva), a 1385. godine je potpisana Krajevska unija po kojoj su Poljska i Velika Kneževina Litvanija (koja je u svom sastavu imala i dio ruskih zemalja koje su ranije bile u sastavu Kijevske Rusije) imale zajedničkog vladara. Politički savez Poljske i Litvanije je učvršćen 1560. godine LJubljinskom unijom kojom je stvorena jedinstvena poljsko – litvanska država (Reč Pospolita) u kojoj je plemstvo biralo kralja, a Poljska i Litvanija su zadržale unutrašnju autonomiju. Poljska je zahvaljujući ovom savezu postala velika sila.
U ovoj državi je 1596. godine preko Brestove crkvene unije stvorena Unijatska crkva.
Pod vlašću cara Ivana IV Rusija je ponovo ojačala i pod svojom vlašću je imala područje nekadašnje mongolske države Zlatna Horda, a došlo je i do sukoba sa poljsko – litvanskom državom jer je Rusija nastojala da iziđe na Baltičko more. U vremenu Smutnje nakon smrti Ivana IV je došlo je do privremenog slabljenja Rusije i dio ruskog plemstva je bio spreman da prihvati Vladislava, sina poljsko – litvanskog kralja Sigisumnda III za ruskog cara, ali se Rusija oslobodila stranog uticaja i na vlast je 1613. godine došla dinastija Romanov.
Plemstvo u poljsko – litvanskoj državi je 1652. godine dobilo pravo veta na odluke poljsko - litvanske plemićke skupštine i to je omogućilo stranim silama da utiču na izbor kralja. Tako je u vrijeme jačanja Rusije u vrijeme cara Petra I poljsko – litvanski kralj postao Avgust II koji je imao podršku carske Rusije i Habzburške monarhije.
Reč Pospolita je prestala da postoji u XVIII vijeku jer je došlo do podjele ove države između Rusije, Pruske i Habzburške monarhije (1772, 1793. i 1795. godine). Rusija se u početku protivila podjeli i vršila je diplomatski pritisak na ovu državu da bi zaštitila od ugnjetavanja pravoslavno stanovništvo na području današnje Ukrajine i Bjelorusije. Protivljenje poljskih konfederalista odluci poljsko – litvanske skupštine o izjednačavanju prava pravoslavaca i protestanata sa katolicima je uticalo na Katarinu II da promjeni svoj stav prema poljsko – litvanskoj državi. Nakon podjele poljsko – litvanske države u sastav Rusije su ušle zemlje koje su ranije bile u sastavu Kijevske Rusije, a prave poljske zemlje koje su prije stvaranja poljsko – litvanske države bile u prvoj poljskoj državi su pripale Pruskoj i Habzburškoj monarhiji.
***
Francuska i Rusija su 1807. godine potpisale Tilizitski mir po kome je Francuska imala uticaj u Zapadnoj i Centralnoj Evropi, a Rusija je zadržala uticaj Istočnoj Evropi. Francuska je od poljskih zemalja koje su do tada bile u sastavu Pruske stvorila Varšavsko vojvodstvo koje je postalo veoma važno za Francusku, a poljski vojnici su bili veliko pojačanje za francusku vojsku (posebno prilikom napada Francuske na Rusiju 1812. godine).
Bečki kongres je 1815. godine donio odluku o ukidanju Varšavskog vojvodstva koje su podjelile Rusija, Pruska i Austrija. Aleksandar I je od zemalja koje su ušle u sastav Rusije stvorio Poljsko carstvo koje je dobilo ustav koji je garantovao slobodu vjere, zaštitu ličnosti i imovine, dvodomnu skupštinu, vladu i posebnu armiju. Rusija je na ovaj način slično Finskoj omogućila Poljskoj ne samo veliku autonomiju nego i ekonomski razvoj. Međutim, u Poljskom carstvu je 1830. godine i 1863. godine izbila pobuna protiv ruske vlasti koju je organizovalo poljsko plemstvo, a cilj pobune je bila obnova poljsko – litvanske države koja bi imala izlaz na Baltičko more i Crno more (i da pod svojom kontrolom ima veći dio današnje Ukrajine i današnju Bjelorusiju). Rusija je oba puta ugušila pobunu, a 1863. godine je u Poljskoj sprovela agrarnu reformu nakon koje su poljski seljaci postali vlasnici zemlje i nisu više zavisili od poljskih plemića.
Nakon I svjetskog rata Poljska je postala nezavisna država. Jozef Pisuldski je planirao da obnovi vlast na području nekadašnje poljsko – litvanske države, ali je nakon poljsko – sovjetskog rata (1918 – 1921) odustao od ovih planova i počeo je da radi na stvaranju saveza sa državama Skandinavije, Centralne Evrope, Italije i Balkana i to je bio projekat stvaranja država država od Sjevernog ledenog okeana do Sredozemlja. Ovi poljski planovi su bili u skladu sa britanskim planovima o stvaranju savezničkih država na prostoru između SSSR -a i NJemačke. Francuska je većinu država na području Istočne Evrope i Balkana uključila u Malu antantu sa ciljem da spriječi jačanje NJemače, a Velika Britanija je nastojala da spriječi jačanje SSSR -a i u tome se oslanjala na Poljsku. Nakon dolaska Hitlera na vlast u NJemačkoj počelo je stvaranje saveza Francuske i SSSR -a kojem su trebale da se priključe zemlje Male antante, Balkanskog saveza i Bugarska, ali je u drugoj polovini 30 -ih godina XX vijeka došlo do promjene francuske politike i to je dovelo do podjele Čehoslovačke i nestanka Male antante 1938. godine. Poljska je u tom periodu bila spremna da podrži NJemačku i da zajedno sa NJemačkom napadne SSSR da bi obnovila poljsko – litvansku državu, ali je sporazum NJemačke i SSSR -a osujetio ove planove i došlo je do podjele Poljske pri čemu je SSSR na ovaj način obnovio zapadne granice carske Rusije.
Poljska je nakon II svjetskog rata postala jedna od država u sastavu Varšavskog pakta koji je 1955. godine osnovao SSSR kao protivtežu NATO paktu (osnovan je 1949. godine). Varšavski pakt je postojao do jula 1991. godine.
***
Nakon pada Berlinskog zida 1989. godine i nestanka SSSR -a 1991. godine je došlo do jačanja njemačkog uticaja u Evropi i do širenja Evropske unije (EU) u čiji sastav je ušao velik broj zemalja koje su bile u sastavu Varšavskog pakta i u sastavu SFRJ. To je bio nastavak starih njemačkih planova o prodoru na Istok. Pruska je prvi put pokušala da ostvari uticaj u Istočnoj Evropi tokom Sedmogodišnjeg rata (1756 – 1763) kada je Pruska u savezu sa Engleskom pokušala da pod svoju kontrolu stavi Reč Pospolitu i tako uspostavi prevlast u ovom dijelu Evrope. Rusija je osujetila ove planove, a ruska vojska je 1760. godine nakon velikih pobjeda ušla u Berlin. NJemačka je ponovo pokušala da ostvari ove planove u I i II svjetskom ratu i da odbaci Rusiju od Baltičkog mora i od Crnog mora.
Ovaj cilj je pokušala da ostvari ekonomskim sredstvima nakon pada Berlinskog zida i kroz proces ulaska zemalja koje su bile u Varšavskom paktu, SSSR -u i u SFRJ u EU. Tako su 2008. godine počeli pregovori EU sa Ukrajinom, Bjelorusijom, Moldavijom, Gruzijom, Azarbejdžanom i Jermenijom o stvaranju zone slobodne trgovine koja bi ove zemlje stavila pod ekonomski uticaj NJemačke. Međutim, ovi njemački planovi nisu bili u interesu SAD -a koje su spriječili jačanje NJemačke i geopolitičko osamostaljivanje EU najprije u toku jugoslovenske krize, a potom i tokom grčke dužničke krize. SAD su ojačale svoj uticaj u EU preko podjele zemalja EU na zemlje „stare“ i „nove“ Evrope, a važnu ulogu u zemljama „nove Evrope“ ima Poljska koja danas ima veliku ulogu u planovima NATO pakta.
NATO pakt ima tri odbrambena plana za područje sjevera Evrope i Atlatnika, za područje Centralne Evrope i za područje Crnog mora i Sredozemlja. U tome poseban značaj ima Poljska, a NATO pakt je najavio da će rasporediti 300.000 vojnika na područje Centralne Evrope. To pokazuje da Poljska ima veliku ulogu u antiruskim planovima NATO pakta. Poljska je zbog toga predložila slanje „mirovnih snaga“ u Ukrajinu i ulazak Ukrajine u NATO pakt očekujući da NATO pakt omogući ostvarivanje njenih planova o obnovi nekadašnje poljsko – litvanske države.
***
Globalisti su pokušali ekonomski oslabiti i počiniti zemlje EU preko projekta TTIP koji nije ostvaren zahvaljujući Donaldu Trampu, a sada je EU preko sankcija uvedenih Ruskoj Federaciji na drugi način ušla u proces deindustrijalizacije. U tim uslovima zemlje EU očekuju novi ekonomski problemi i društveni sukobi. To pokazuje da globalisti ne žele dobro evropskim zemljama. Zbog toga i Poljska treba izbjeći sukobe sa Rusijom jer na primjeru Ukrajine može da vidi da ulazak u sukob sa Rusijom ne bi doveo do pomoći NATO pakta u obnavljaju nekadašnje poljsko – litvanske države nego bi samo izazvao velike ljudske gubitake i razaranje Poljske. Svim evropskim zemljama odgovara saradnja sa Rusijom i NR Kinom, a Mađarskoj, zemljama nastalim na području SFRJ i drugim balkanskim zemljama odgovara i ulazak u Evroazijsku uniju. To je način da se i pitanje Kosmeta (neotuđivog dijela Srbije) riješi na pozitivan način u skladu sa Ustavom Srbije.
Ostale tekstove Petra Živkovića čitajte OVDE.
Izvor: Pravda
