Piše: Salih Selimović, istoričar Prema poslednjem popisu stanovništa na teritoriji pokrajine Kosovo i Metohija, koji je sproveden početkom aprila 2011. godine, tamo je živelo 1,700.000 stanovnika. Ovaj broj uglavnom obuhvata Albance, pošto popis nije sproveden u četiri opštine na severu Pokrajine, a i najveći deo Srba južno od Ibra ga je bojkotovao. Ovaj broj, uglavnom Albanaca, najverovatnije je pod velikim znakom pitanja.
Ovako izrazito velika albanska većina je sadašnje faktičko stanje i ono zajedno sa njihovom ilirskom hipotezom o albanskom poreklu, predstavlja temelj prava koje taj narod polaže nad prostorom Kosova i Metohije. Razume se da ta hipoteza ima i svoj širi kontekst. Međutim, podaci turskih popisa zemlje Brankovića iz 1455. kao i popisa Prizrenskog sandžaka iz 1571.godine daju sasvim drugu etničku i konfesionalnu sliku tog prostora, a da i ne pominjemo podatke poznate Dečanske hrisovulje iz 1330.godine. Ovom prilikom ćemo se uglavnom zadržati na turskom opštem katastarskom popisu iz 1455.godine.
Albanci su postepeno postajali većinsko stanovništvo ne samo biološkom ekspanzijom i demografskom eksplozijom već i terorom, progonom i surovim nasiljem nad Srbima. Po tome su karakteristični druga polovina 17, zatim 18. i 19. vek. Nasilje i progon su nastavljeni i u 20.veku čemu su doprinosile i vlasti bivše SFRJ i SR Srbije. Posebno je karakteristični kraj 17. i početak 18.veka kada je došlo do egzodusa srpskog pravoslavnog stanovništva u toku Bečkog rata i Velike seobe Srba 1690.godine. Tursko-osmanske vlasti su podržavale islamizirane Albance koji su u tih preko pet vekova njihove vladavine sistematično sprovodili teror, nasilje i ubistva Srba kako bi ih naterali na iseljavanje ili na albaniziranje.
Zato je veoma važno da srpsko istorijsko pravo na Kosovo i Metohiju najtačnije brane upravo tursko-osmanski dokumenti, tj.turski popisi koji su vršeni često i pedantno. Oni decidirano jasno dokazuje da su Albanci novopridošlice na toj teritorij. Ti dokumenti apsolutno pobijaju omiljenu ilirsku hipotezu o poreklu i višemilenijumskoj autohtonosti Albanaca ne samo na ovom već i na celom Balkanskom prostoru.
Posle definitivnog konsolidovanja turske vlasti u Staroj Raškoj 1455.godine izvršen je opšti katastarski ili poreski popis teritorije kojom je nekada gospodario Vuk Branković. Približno je to bila teritorija sadašnje pokrajine Kosovo i Metohija. Taj popis je pokazao sasvim drugačiju etničku i konfesionalnu sliku ove pokrajine od ove sadašnje.
Turski popisivači su zapisali da na tom prostoru postoji 480 naselja u kojima živi 13.696 odraslih muškaraca, 12.985 kuća, i još 14.087 nosioca domaćinstava, jer je tada popisano i 480 udovica. Imalo je odraslih muškarca koji nisu imali svoje kuće, pa su popisani kao siromasi. U nekim kućama je popisano više domaćinstava. Prema ovom prvom turskom popisu područja Kosova i Metohije popisano je oko 13.000 srpskih kuća kojih je bilo u svih 480 naselja. Osim srpskih bilo i 75 vlaških kuća, zatim 46 albanskih, 17 bugarskih itd. Među imenima i prezimenima je 95,88 % su bila slovenskog, a u našem slučaju srpskog porekla, zatim 1,90% romanskog, 1,56% neutvrđenog i 0,26% albanskog porekla.
Potpuno se jasno vidi iz predstavljenih podataka da je pre 563 godine na sadašnjem Kosovu i Metohiji imalo samo 46 albanskih domaćinstava koja su bila razbacvana u 23 naselja. Nije postojalo nijedno čisto albansko selo.
U tom popisu iz 1455.godine najčešća imena uživaoca baština su bila Bogdan, Brajo, Brajan, Radica, Nikola, Radoslav, Stepan. Od ženskih imena najviše su pomenuta Vladislava, Vlkosava (Vukosava), Jelena, Plivera, Radislava, Stanislava, Stojislava itd.
Za vreme tog popisa nije zapisan nijedan toponim albanskog porekla. I danas Albanci na Kosovu i Metohiji koriste slovensko-srpske toponime. Čak i svoju samoproglašenu državu Albanci nazivaju Kosovo što na albanskom jeziku neznači ništa. To je srpska reč koja potiče od imena ptice kos. I ime Prištine je srpski toponim.
U poznatoj Dečanskoj hrisovulji iz 1330.godine postoji detaljan spisak domaćinstava koja su popisana u Metohiji i današnjoj Severnoj Albaniji. Ta područja su tada bila metoh čuvenog manastira Visoki Dečani. U toj hrisovulji je popisano 89 sela od kojih su samo tri bila albanska. Od 4.832 popisane kuće samo su 44 bile albanske ili 1,8%. U toj hrisovulji najčešća imena su bila Bogdan, Bogoje, Doroslav, Milovan, Miloš, Priboje, Rajko, itd.
Na kraju ovog kratkog pregleda tako važnih podataka, treba reći da službeni naziv tog turskog dokumenta glasi „Defter za Vukovu oblast“. Veličina te popisne knjige je 30 x 12 centimetara. Knjiga je u kožnom povezu i čini jednu celinu bez ikakvih intervencija. Ima 480 stranica u 240 folija. Pisana je na belom papiru sa crnim mastilom.
Treba još reći da je za organizaciju i ispravnost takvih popisa bio strogo odgovoran kadija kao predstavnik sudsko-upravne vlasti na području (kadiluku) koje je bilo pod njegovom ingerencijom. Šiptari se sad kaju zbog hapšenja Đurića, više o teme čitajte OVDE. Izvor: Pravda
